Wał Kardana to kluczowy komponent w układzie napędowym wielu pojazdów, zwłaszcza tych z napędem na tylne lub wszystkie koła. Jego główną funkcją jest przenoszenie momentu obrotowego z silnika i skrzyni biegów na koła, umożliwiając ich obracanie się i tym samym napędzanie pojazdu. W tym artykule przyjrzymy się budowie, działaniu oraz znaczeniu wału Kardana w motoryzacji.
Wał Kardana: Niezbędny Element Układu Napędowego
Wał Kardana to kluczowy komponent w układzie napędowym wielu pojazdów, zwłaszcza tych z napędem na tylne lub wszystkie koła. Jego główną funkcją jest przenoszenie momentu obrotowego z silnika i skrzyni biegów na koła, umożliwiając ich obracanie się i tym samym napędzanie pojazdu. W tym artykule przyjrzymy się budowie, działaniu oraz znaczeniu wału Kardana w motoryzacji.
Budowa wału Kardana
Wał Kardana składa się z kilku głównych części:
- Rury wałowej: Metalowa rura, która stanowi główną strukturę wału.
- Przeguby krzyżakowe: Pozwalają na elastyczne połączenia między różnymi sekcjami wału, umożliwiając jego giętkość przy zmianach kąta pracy.
- Podpory wału: Łożyska i wsporniki, które wspierają wał i minimalizują drgania podczas pracy.
Działanie wału Kardana
Wał Kardana jest niezwykle ważny w pojazdach z silnikiem umieszczonym z przodu, a napędem na tylne koła, jak również w pojazdach z napędem na wszystkie koła (4×4). Podczas jazdy, silnik i skrzynia biegów generują moment obrotowy, który musi być efektywnie przekazywany na koła. Wał Kardana, zaopatrzony w przeguby krzyżakowe, pozwala na przeniesienie tego momentu, jednocześnie radząc sobie z różnicami w kątach między silnikiem a tylnym mostem napędowym, które mogą wynikać z pracy zawieszenia.
Znaczenie wału Kardana
Wał Kardana ma kluczowe znaczenie dla efektywnego i bezpiecznego funkcjonowania pojazdu. Nieprawidłowo działający wał Kardana może prowadzić do:
- Drgań: Uszkodzony wał może wywoływać niepożądane wibracje, które są odczuwalne dla kierowcy, zwłaszcza przy wyższych prędkościach.
- Zwiększonego zużycia paliwa: Niesprawny wał zwiększa opory ruchu, co może prowadzić do wyższego zużycia paliwa.
- Uszkodzenia innych części: Nieprawidłowe działanie wału może wywierać dodatkowe obciążenie na inne elementy układu napędowego, jak skrzynia biegów czy dyferencjał, przyspieszając ich zużycie.
Konserwacja wału Kardana
Regularna kontrola i konserwacja wału Kardana są niezbędne do zapewnienia jego prawidłowego działania. Obejmuje to:
- Smazenie przegubów krzyżakowych: Ważne jest regularne smarowanie przegubów, aby zapobiegać ich zużyciu i zatarciom.
- Sprawdzanie podpor: Podpory wału powinny być sprawdzane pod kątem luzów i zużycia, które mogą wpływać na stabilność i efektywność pracy wału.
- Wymiana uszkodzonych części: W przypadku stwierdzenia uszkodzeń lub nadmiernego zużycia, ważne jest szybkie zastąpienie uszkodzonych elementów, aby uniknąć dalszych problemów.
Podsumowanie
Wał Kardana jest fundamentem dla sprawnej pracy układu napędowego w wielu typach pojazdów. Jego prawidłowe funkcjonowanie zapewnia płynne i efektywne przenoszenie mocy z silnika na koła, co jest
Najczęściej stosowanym elementem, który służy do przeniesienia napędu ze skrzyni biegów na koło w motocyklu jest oczywiście łańcuch. Niestety ze względu na swoją dużą masę wał Kardana nie jest powszechnie stosowany. Dlatego też głównie stosowany jest w motocyklach cięższych typu cruiser, enduro lub turystyczny. Wpływa to znacząco na właściwości jezdne pojazdu, ze względu na potrzebę minimalnej obsługi przy jednoczesnej maksymalnej trwałości.
Wał Kardana niestety obarczony jest wadą. Spowodowane jest to niepełnym przekazywaniem mocy z silnika na koła, co nie jest zbyt wydajnym rozwiązaniem. Ponadto zdecydowanie podnosi to koszt potencjalnej wymiany. BMW to marka, która jako jedna z niewielu stosuje wał Kardana.
Wał Kardana czy łańcuch
Co jest lepsze? Wał Kardana czy łańcuch? Jest to odwieczny dylemat i odpowiedź na to pytanie jest skomplikowana. Oczywiście najczęściej stosowanym jest łańcuch napędowy. Szczególnie upodobali go sobie producenci motocykli wyścigowych, tych znanych z wyścigów na torach. Swoją popularność zawdzięczają lekkością, bezawaryjnością, a także poprzez generowanie relatywnie małych strat, dzięki sprawnemu przeniesieniu napędu. Minusami łańcucha są: częsty serwis, mycie, naciąganie, smarowanie, a także wymiana. Mówiąc wprost, nie jest to najczystsze rozwiązanie.
W przypadku wału Kardana mamy do czynienia z rozwiązaniem zdecydowanie czystszym i bezobsługowym. Jedyną czynnością do wykonania jest wymiana oleju przekładniowego co kilkadziesiąt tysięcy kilometrów.. Oczywiście jest to ogromną zaletą, ponieważ robi to za nas pracownik serwisu podczas przeglądu. W niektórych najnowszych rozwiązaniach motocykli nawet taka wymiana oleju nie jest już potrzebna. Dlaczego więc łańcuch jest częściej stosowany, mimo swych wad, względem wału Kardana? Ponieważ potrafi ulec awarii totalnie z zaskoczenia.
