Jak ważnym elementem składowym w jeździe samochodem jest sprzęgło, wie każdy jego użytkownik. Łączy silnik ze skrzynią biegów, co pozwala nam sterować nim i rozłączać go w stosownej chwili. Czy to jednak wszystko, co możemy o sprzęgle powiedzieć?
Charakterystyka sprzęgła przegubowego
Definiując sprzęgło, możemy je określić jako urządzenie, za pomocą którego trwale łączy się lub rozłącza wały. Jego zadaniem jest przenoszenie momentu obrotowego. Każde sprzęgło składa się z członu napędzającego oraz członu napędzanego. Są one osadzone na wałach odpowiednio: napędzającym i napędzanym.
Sprzęgła możemy podzielić na:
– bezpoślizgowe
– poślizgowe
– stałe
– rozłączne.
Sprzęgło przegubowe należy do sprzęgieł bezpoślizgowych, stałych. Inną nazwą tego sprzęgła jest sprzęgło Kardana lub wychylne, choć bardzo często możemy spotkać się z błędnym nazewnictwem, jakim jest wał Kardana. Wszystko wzięło się z tego, że w samochodach z napędem na tylne koła wał, który łączy skrzynię biegów z silnikiem, posiada przeguby Kardana. Jednak fachowcy unikają takiej nazwy sprzęgła przegubowego.
Zasada działania sprzęgła przegubowego
Sprzęgło przegubowe (lub po prostu sprzęgło Kardana) za zadanie ma połączenie wałów – czynnego z biernym – za pomocą krzyżakowego łącznika. Jest to możliwe, ponieważ końcówki obu tych wałów są w kształcie widełek. Dzięki tej konstrukcji możliwy okazuje się obrót wału napędowego i napędzanego. Tak się dzieje nawet w przypadku dosyć dużego kąta odchylenia od siebie. Mówiąc wprost, sprzęgło Kardana nie jest wałem samym w sobie, a potoczna nazwa „wał Kardana” bierze się tylko z tego, iż wał Kardana składa się ze sprzęgieł Kardana.
Problemem zastosowania tego sprzęgła jest pulsacyjny ruch wału biernego. Powoduje to raz większą, a raz mniejszą prędkość wału biernego względem wału czynnego. Aby oba wały miały stałą prędkość, należałoby połączyć je dodatkowym łącznikiem. Doprowadziłoby to do równoległego połączenia wału napędowego względem napędzanego. W tym celu instalowany jest dodatkowy ukośny wał. Staje się on niejako łącznikiem pomiędzy oboma wałami, napędowym i napędzanym.
Zastosowanie sprzęgła przegubowego
Bardzo szerokie zastosowanie sprzęgła przegubowego możemy zauważyć w urządzeniach gospodarstwa domowego np. w gazowych płytkach grzejnych, a także w branży motoryzacyjnej. Uogólniając, cały przemysł maszynowy korzysta z tego sprzęgła. Dzieje się tak dlatego, że rozmieszczenie osi poszczególnych wałów możliwe jest na różnych płaszczyznach, co stanowi niezaprzeczalną korzyść
